Ogólnopolska Konferencja pt.:
„Edukacja włączająca
– od założeń do praktyki”
30 października 2019 r., Warszawa
Sesje warsztatowe i wykłady
Prowadzi:
prof. dr hab. Iwona Chrzanowska UAM, prof. dr hab. Grzegorz Szumski UW
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
Polski system szkolny od 30. lat zmienia się w kierunku edukacji włączającej. W tym czasie osiągnięto znaczny postęp, zwłaszcza w zakresie upowszechnienia dostępu uczniom z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego do szkół ogólnodostępnych i ogólnego programu kształcenia. Upowszechnił się także dostęp do specjalnego wsparcia w szkołach ogólnodostępnych. Jednak dotychczas stosowane rozwiązania nie gwarantują dalszego, jakościowego postępu edukacji włączającej. Potrzebne są nowego typu działania, polegające na wzmacnianiu zasobów szkół i umiejętności nauczycieli, tzw. reformy „od dołu”. Kluczową rolę będą odgrywały postawy i umiejętności nauczycieli. Dlatego nowoczesny system kształcenia, doskonalenia i wspierania nauczycieli powinien być priorytetem działań na rzecz edukacji włączającej.
Prowadzi:
dr Tomasz Knopik
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
Celem wykładu jest zaprezentowanie diagnozy funkcjonalnej jako modelu świadczenia kompleksowej pomocy psychologiczno-pedagogicznej wobec każdego ucznia, który takiego wsparcia potrzebuje. Przedstawione zostaną etapy diagnozy wraz z przypisanymi działaniami i podmiotami odpowiedzialnymi za poszczególne zadania. Kluczowym przesłaniem wykładu jest jednak ukazanie diagnozy funkcjonalnej jako kluczowej strategii edukacji włączającej, definiującej i wyjaśniającej ideę uczestniczenia i projektowane zmiany zarówno na gruncie prawa oświatowego, jak i pragmatyki uczenia/nauczania.
Prowadzi:
Prof. dr hab. Kazimiera Krakowiak
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
Cel: postawienie pytań dotyczących najtrudniejszego zadania szkoły włączającej, a mianowicie oceniania osiągnięć uczniów w grupach zróżnicowanych. Zadanie: przygotowanie zagadnień do opracowania na gruncie psychologii i pedagogiki oraz metodyki nauczania i dydaktyki przedmiotów szkolnych. Zagadnienia: nauczyciel jako podmiot oceniający; pojęcie oceniania skoncentrowanego na rozwoju ucznia; związek oceniania osiągnięć ucznia z funkcjonalną diagnozą jego rozwoju; związek oceniania osiągnięć ucznia z celami edukacji; personalizacja celów edukacji a techniki oceniania osiągnięć uczniów; związek oceniania skoncentrowanego na rozwoju z ocenianiem promującym i doradztwem zawodowym. Oczekiwany rezultat: otwarcie dyskusji i podjęcie pogłębionych badań pedagogicznych w toku działania szkół.
Prowadzi:
Marzenna Czarnocka, Monika Zakrzewska
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
Zapewnienie sprzyjających warunków uczenia się wszystkim uczniom wymaga przede wszystkim właściwego rozpoznania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych tak, by w optymalnym zakresie możliwe było ich zaspokojenie. Celem warsztatu jest przedstawienie procesu oceny potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dzieci i młodzieży w podejściu biopsychospołecznym, z uwzględnieniem szerokiego kontekstu czynników wpływających na jakość funkcjonowania uczniów wobec zadań edukacyjnych. Uczestnicy zostaną zapoznani z etapami diagnozy funkcjonalnej, rozumianej jako wieloaspektowy proces rozpoznawania zasobów i trudności dziecka/ucznia oraz oddziałujących na niego czynników środowiskowych, z uwzględnieniem zaplanowania i wdrożenia adekwatnych strategii wpierających w uczeniu się i rozwoju. Prezentowane treści opierają się na modelu diagnozy funkcjonalnej opracowanym przez Zespół Ekspertów MEN.
Prowadzi:
dr Tomasz Knopik
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
Warsztaty dotyczą skutecznych strategii wspierania rozwoju uczniów zdolnych i wybitnie zdolnych w ramach edukacji włączającej. W kontrze do elitarnego modelu kształcenia osób ponadprzeciętnych, proponuje się podejście egalitarne dążące do zapewnienia wysokiej jakości edukacji i możliwie pełnego uczestnictwa w procesie uczenia się każdemu uczniowi, w tym również uczniowi zdolnemu. Poprzez odniesienie do uniwersalnej koncepcji potrzeb zawartej w teorii autodeterminacji R. Ryana i E. Deci, zaprezentowane zostaną sprawdzone sposoby zaspokojenia potrzeb: przynależności, kompetencji i autonomii w ramach standardowej realizacji podstawy programowej.
Prowadzi:
prof. dr hab. Beata Jachimczak , UAM
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
Edukacja włączająca to nowe doświadczenia, obowiązki, przed którymi stają dyrektorzy, nauczyciele, rodzice i urzędnicy. Wraz z wprowadzaniem do szkół idei edukacji włączającej wszyscy stają wobec pytania: Jeśli my tego nie zrobimy, to kto? Jeśli nie teraz to kiedy? W kontekście polityki oświatowej „szkoły dla każdego” nie czas na pytania o to czy ma ona sens ale czas na szukanie odpowiedzialnych i efektywnych rozwiązań przygotowujących całą społeczność do nowej „zróżnicowanej” grupy i nowych zadań. W trakcie warsztatu podzielimy się dobrymi praktykami z tego zakresu.
Prowadzi:
Bożena Będzińska-Wosik
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
Uczestnicy warsztatu poznają praktyki oceniania w edukacji włączającej. Znajdą przestrzeń dla własnej refleksji nt. budowania dobrej komunikacji z uczniami w procesie oceniania. Dzięki własnej kreatywności i wrażliwości pedagogicznej będą mieć możliwość podjęcia próby wypracowania zasad i sposobów oceniania, będącego narzędziem motywującym, aktywizującym wszystkich uczniów, budującym sprawczość, poczucie własnej wartości, wiary w siebie, jak również integrującym wszystkich uczniów w kontekście wychowania do wartości.
Prowadzi:
dr hab. Piotr Plichta UWr
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
W związku z powszechną obecnością uczniów z tzw. specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (w tym z niepełnosprawnościami) w szkołach ogólnodostępnych, należy zadbać o to, by mogli w pełni być uczestnikami społeczności klasowej, szkolnej a ryzyko wykluczenia i izolacji, które mogą poprzedzać inne formy krzywdzenia, było jak najmniejsze. Wyniki badań pokazują, że nauczyciele dość nisko oceniają swoje kompetencje do pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i jednocześnie wykazują duże zapotrzebowanie na wsparcie w tym zakresie. W wystąpieniu zostaną przedstawione uwarunkowania oraz stan wiedzy dotyczące zaangażowania (w różnych rolach) uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w przemoc rówieśniczą. Omówione będą również działania wychowawcze i profilaktyczne dotyczące budowania i wzmacniania relacji rówieśniczych.
Prowadzi:
prof. dr hab. Zenon Gajdzica UŚ
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
W wystąpieniu zostaną zaprezentowane rożne sposoby definiowania edukacji inkluzyjnej oraz konstruowane w praktyce i teorii jej koncepcje (m.in. budowane na rekonstrukcji i dekonstrukcji edukacji specjalnej). Na ich podstawie zostaną przedstawione kluczowe kategorie tworzące podstawy teoretyczne omawianej formy kształcenia. W drugiej części wystąpienia zostaną one odniesione do praktyki edukacyjnej – posłużą jako punkt wyjścia w identyfikowaniu barier edukacji inkluzyjnej oraz kreowaniu określonych rozwiązań praktycznych. W części trzeciej zostaną zaprezentowane wybrane wyniki badań podłużnych (prowadzonych od 1999 roku) nad sytuacją szkolną ucznia z lekką niepełnosprawnością intelektualną, ze szczególnym uwzględniłem propozycji nauczycieli służących optymalizacji omawianej formy kształcenia.
Prowadzi:
dr Agnieszka Olechowska APS
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
Celem warsztatów będzie stworzenie uczestnikom i uczestniczkom możliwości bliższego poznania założeń oraz przykładów realizacji podejścia określanego mianem uniwersalnego projektowania dla uczenia się (Universal Design for Learning – UDL), jako jednego ze sposobów tworzenia optymalnego środowiska kształcenia w edukacji włączającej. W toku praktycznych ćwiczeń osoby uczestniczące w warsztatach będą mogły skonfrontować swoje aktualne przekonania, wiedzę i umiejętności dotyczące kształtowania optymalnego ze względu na zróżnicowane potrzeby i możliwości uczniów środowiska uczenia się.
Prowadzi:
Anna Tomaszewska, Małgorzata Tomaszewska
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
Podczas warsztatów omówione zostaną zagadnienia dotyczące współpracy pomiędzy placówkami specjalnymi a przedszkolami/szkołami ogólnodostępnymi, w świetle obecnych przepisów prawa a także na podstawie rekomendacji Europejskiej Agencji ds. Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych oraz zasad wypracowanych podczas prac Zespołu powołanego przez Ministra Edukacji Narodowej w celu opracowania Modelu Edukacji Uczniów ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi (Edukacji Włączającej). Prowadzący przedstawi własne dobre praktyki współpracy ze szkołami ogólnodostępnymi a także będzie przestrzeń na podzielenie się wnioskami oraz doświadczeniem w wyżej wymienionym zakresie z uczestnikami warsztatów.
Prowadzi:
Liliana Zientecka
Opis sesji/ warsztatu/ wykładu:
W roku szkolnym 2018/2019 już 67 % uczniów z niepełnosprawnościami uczyło się w szkołach ogólnodostępnych, a dodatkowo około 30 % uczniów w tych szkołach objętych było pomocą psychologiczno-pedagogiczną i innymi formami wsparcia. Takie dane pozwalają na stwierdzenie, że w wymiarze statystycznym w polskim systemie oświaty edukacja włączająca jest faktem. Ta sytuacja wymusza zapotrzebowanie na przejrzysty system finansowania zadań oświatowych, który uwzględnia prymat szkół ogólnodostępnych w kształceniu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
W czasie warsztatu wspólnie odpowiemy na pytanie – „Jakie zmiany w finansowaniu zadań oświatowych są konieczne dla osiągania celów edukacji włączającej ?”.