Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker zapowiedział w swoim orędziu o stanie Unii przed Parlamentem Europejskim pomysł utworzenia przed końcem 2016 r. Europejskiego Korpusu Solidarności, przy czym do 2020 r. miałoby w nim wziąć udział pierwsze 100 000 młodych Europejczyków. Inauguracja projektu odbędzie się 7 grudnia br. – centralnie w Brukseli, krajowo w Warszawie.
Zaproszenie na polską inaugurację Europejskiego Korpusu Solidarności >>
Idea, która przyświeca powołaniu Europejskiego Korpusu Solidarności, to świadomość, że Europejczycy potrzebują większych możliwości wyrażania solidarności, stanowiącej bardzo ważną wartość dla całego europejskiego społeczeństwa. Wielu młodych ludzi z chęcią włączy się w roli wolontariuszy w pracę na rzecz ważnej sprawy i w projekty, realizując które będą mogli coś zmienić na lepsze. Europejski Korpus Solidarności będzie stanowić dla nich nową możliwość praktycznej realizacji ideałów. Ich działania będą bezpośrednio wspierać działalność organizacji pozarządowych, władz krajowych i lokalnych w radzeniu sobie z różnymi sytuacjami kryzysowymi.
Działania planowane w ramach korpusu mają uzupełniać pracę realizowaną przez profesjonalistów, natomiast dla młodych ludzi udział w Europejskim Korpusie Solidarności będzie wyjątkową okazją, aby zebrać doświadczenia, zdobyć wiedzę i rozwinąć umiejętności. Dla każdej młodej osoby wzięcie udziału w Europejskim Korpusie Solidarności powinno być ważnym osiągnięciem i atutem przy ubieganiu się o pracę. Dla młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się w Europie, otworzy to nowe możliwości zaangażowania się w działalność, która ma sens i może być krokiem w kierunku zatrudnienia.
Utworzenie Europejskiego Korpusu Solidarności wyśle sygnał, że Unii Europejskiej zależy nie tylko na integracji gospodarczej, ale przede wszystkim na wspólnych wartościach i zasadzie niesienia pomocy potrzebującym wsparcia. Będzie wyrazem europejskich wartości i marką Unii Europejskiej.
Ramy czasowe i główne funkcje korpusu
Komisja Europejska przygotowuje obecnie pierwsze etapy tworzenia Europejskiego Korpusu Solidarności. Najważniejszymi elementami bieżącego planowania są:
- Podział na etapy: struktura ta powstanie stopniowo. Do szybkiego uruchomienia w grudniu 2016 r. Europejski Korpus Solidarności będzie wykorzystywać istniejące struktury i możliwości, zwłaszcza wolontariat europejski. Europejski Korpus Solidarności rozwinie i rozszerzy działalność wolontariatu europejskiego, w tym poprzez wykorzystanie istniejących struktur wdrażania. W kolejnych etapach wzmocnione zostaną podstawy korpusu poprzez dostosowanie istniejących instrumentów i programów oraz prawdopodobnie opracowanie oddzielnej podstawy prawnej, jak i systemu finansowania.
- Finansowanie: początkowo, aby zapewnić synergię z innymi działaniami promującymi solidarność oraz wykorzystać zdobyte doświadczenie, działalność korpusu będzie finansowana w oparciu o istniejące programy i linie budżetowe. Dotyczy to w szczególności programu Erasmus+, ale też programu Unii Europejskiej na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych oraz programu „Twoja pierwsza praca z EURES-em”, programu „Europa dla obywateli”, programu LIFE, Funduszu Azylu, Migracji i Integracji oraz ewentualnie innych programów. W dalszej kolejności włączone zostaną takie możliwości finansowania, jak gwarancja dla młodzieży i Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych. W perspektywie średnioterminowej korpus mógłby być finansowany z oddzielnej linii budżetowej.
- Wdrażanie: od początku grudnia 2016 r. szczegółowe informacje na temat Europejskiego Korpusu Solidarności będą dostępne na specjalnej stronie internetowej Europejskiego Portalu Młodzieżowego. Młodzi ludzie będą mogli zgłaszać chęć uczestnictwa za pośrednictwem odpowiedniego systemu rejestracji. Udostępniony zostanie również wykaz uczestniczących organizacji. Zaproszenia do składania wniosków projektowych, w których mogliby uczestniczyć członkowie korpusu solidarności, będą publikowane w ramach wyżej wymienionych istniejących programów finansowania.
- Prace w dwóch uzupełniających się obszarach działań: działalność korpusu będzie koncentrować się wokół dwóch obszarów pracy. Z jednej strony wolontariat, udział w ramach którego będzie mógł trwać od 2 do 12 miesięcy. Uczestnicy będą otrzymywać dietę i nieodpłatne zakwaterowanie. Z drugiej strony program dla profesjonalistów, który będzie obejmować umowę o pracę, staż lub praktykę zawodową. Czas trwania będzie zależeć od oferowanej pracy, stażu lub praktyki zawodowej, lecz mieścić się będzie w przedziale od 2 do 12 miesięcy.
- Działalność i charakter powierzanych zadań: młodzi ludzie będą mogli zaangażować się w działania i projekty o szerokim zakresie, umożliwiające wykorzystanie szerokiego wachlarza profili zawodowych. Dziedziny będą mogły być związane z usługami użyteczności publicznej i obejmować obszary takie jak: edukacja, ochrona zdrowia, integracja społeczna i integracja na rynku pracy, pomoc przy dystrybucji żywności i produktów niespożywczych, budowa schronisk, budowa i renowacja obiektów oraz zarządzanie nimi, przyjmowanie i integracja imigrantów i uchodźców, ochrona środowiska naturalnego i zapobieganie klęskom żywiołowym (ale z wyłączeniem natychmiastowego reagowania na klęski żywiołowe).
- Zakres geograficzny: działania korpusu, przynajmniej początkowo, miałyby się koncentrować wokół państw członkowskich UE. W perspektywie średnioterminowej obszar działalności mógłby zostać rozszerzony i obejmować także EOG, kraje kandydujące lub państwa objęte europejską polityką sąsiedztwa. Uczestnicy mogą wykonywać pracę w państwie zamieszkania lub w innym kraju.
- Wiek: zainteresowani młodzi ludzie powinni zasadniczo mieć od 17 do 30 lat. W odniesieniu do działań bardziej wyspecjalizowanych (lekarze, nauczyciele) w należycie uzasadnionych Przeszkolenie: na początku osoby uczestniczące w korpusie solidarności przejdą specjalne szkolenie językowe i dotyczące państwa, w którym będą wykonywać pracę z ramienia korpusu. Później opracowany zostanie specjalny program szkoleniowy, gwarantujący dobre przygotowanie uczestników, zarówno pod względem odpowiedniej wiedzy, jak i dopasowania umiejętności do zadań.
- Odpowiedzialność: w celu zapewnienia odpowiedniego ubezpieczenia uczestników przy tworzeniu korpusu solidarności uwzględniona zostanie kwestia odpowiedzialności.
- Normy jakości: Europejski Korpus Solidarności będzie przestrzegać wysokich i przejrzystych standardów jakości. Działalność korpusu będzie prowadzona w oparciu o solidne i odpowiednie ramy prawne (w tym deklarację misji, kluczowe elementy umów solidarności, prawa i obowiązki uczestników i zaangażowanych organizacji, a także przepisy dotyczące ochrony danych). Zarówno uczestnicy, jak i zaangażowane organizacje będą musieli działać zgodnie z deklaracją podstawowych zasad i celów korpusu solidarności.